रशियाच्या युक्रेनवरील आक्रमणाला प्रत्युत्तर म्हणून, तुर्की काळ्या समुद्राच्या सामुद्रधुनीतून नौदल मार्गावरील मॉन्ट्रो कन्व्हेन्शन सक्रिय करत आहे.

सामुद्रधुनी: तुर्की सामुद्रधुनी म्हणूनही ओळखले जाते, काळ्या समुद्राची सामुद्रधुनी बोस्पोरस आणि डार्डनेलेस सामुद्रधुनी आहेत.

हे सामुद्रधुनी एजियन समुद्र आणि काळा समुद्र यांना मारमाराच्या समुद्राद्वारे जोडतात.

हा एकमेव रस्ता आहे ज्याद्वारे काळ्या समुद्रातील बंदरे भूमध्यसागरीय आणि पलीकडे जाऊ शकतात.

1936 चा “मॉन्ट्रो कन्व्हेन्शन ऑन द रेजिम ऑफ द स्ट्रेट्स (“Montreux Convention on the Regime of the Straits”
of 1936)” हा तुर्कीमधील बॉस्पोरस आणि डार्डेनेल स्ट्रेट्स नियंत्रित करणारा आंतरराष्ट्रीय करार आहे.

या करारानुसार काळ्या समुद्राच्या दोन्ही सामुद्रधुनींवर तुर्कीचे नियंत्रण आहे.

युद्ध झाल्यास, तुर्कस्तानला नौदलाच्या युद्धनौकांच्या वाहतुकीचे नियमन करण्याचा आणि संघर्षात सामील असलेल्या देशांच्या युद्धनौकांना सामुद्रधुनी रोखण्याचा अधिकार असेल.

कलम 19 अंतर्गत अपवाद काळ्या समुद्रावरील देशांसाठी आहे जे काळ्या समुद्रात प्रवेश करणाऱ्या किंवा बाहेर पडणाऱ्या रशियन युद्धनौकांना रोखण्यात तुर्कीच्या सामर्थ्याला प्रभावीपणे कमी करू शकतात.

याचा अर्थ युद्धनौका काळ्या समुद्रातील त्यांच्या मूळ तळांवर पॅसेजद्वारे परत येऊ शकतात आणि तुर्की त्याला रोखू शकत नाही.

ही अट सध्या काळ्या समुद्रात असलेल्या रशियन ताफ्यांनाही लागू होते जे बाल्टिक समुद्रातील तळाशी संबंधित आहेत. रशिया त्यांना काळ्या समुद्रातून बाहेर काढण्यासाठी स्वतंत्र आहे.

अधिकृत असाइनमेंट:

बंदरावर जहाजाची अधिकृत नियुक्ती त्याला सामुद्रधुनीतून जाण्याचा अधिकार आहे की नाही हे ठरवते.

इंटरनॅशनल मेरिटाइम ऑर्गनायझेशन (IMO) नुसार ही नियुक्ती जहाजांची मालकी असलेल्या राज्याच्या अधिकाराखाली येते.

म्हणूनच, रशियासाठी मॉन्ट्रो कन्व्हेन्शनचा गैरफायदा घेण्याचा आणखी एक संभाव्य मार्ग म्हणजे त्याच्या काही जहाजांना काळ्या समुद्रात पुन्हा नियुक्त करणे.