हे प्राथमिक आणि प्रक्रिया केलेल्या दोन्ही खनिज संसाधनांचा संदर्भ देते, जे आहेत-
आधुनिक तंत्रज्ञान, अर्थव्यवस्था आणि राष्ट्रीय सुरक्षा यांच्या कार्यामध्ये आवश्यक इनपुट आणि
अनुपलब्धता आणि किंमतीतील अस्थिरतेमुळे पुरवठा शृंखला व्यत्यय येण्याचा धोका आहे.
घटकांचा समावेश आहे: यामध्ये धातू आणि नॉनमेटॅलिक घटकांचा समावेश आहे जसे की - अँटिमनी, बेरिलियम, कोबाल्ट, जर्मेनियम, ग्रेफाइट, इंडियम, लिथियम, निओबियम, 17 दुर्मिळ पृथ्वी (जड आणि हलके), रेनियम, टँटलम, सिलिकॉन, स्ट्रॉन्टियम, व्हॅनेडियम, झिरकोनियम इ.
महत्त्व: ते गंभीर आहेत कारण त्यांचा अर्थव्यवस्थेवर होणारा परिणाम (तुलनेने) इतर कच्च्या मालापेक्षा जास्त आहे आणि त्यांच्याकडे मर्यादित पर्याय आहेत.
दुर्मिळ पृथ्वी घटक (Rare Earth Elements):
रेअर अर्थ एलिमेंट्स (REEs) हा नियतकालिक सारणीवरील सतरा रासायनिकदृष्ट्या समान धातू घटकांचा समूह आहे.
त्यात 15 लॅन्थॅनाइड घटकांसह स्कॅंडियम आणि यट्रियम यांचा समावेश आहे.
REE चे वर्गीकरण हलके RE घटक (LREE) आणि भारी RE घटक (HREE) असे केले जाते.
हलके दुर्मिळ पृथ्वी घटक मुबलक प्रमाणात उपलब्ध आहेत, तर जड घटक त्यांच्या उच्च मागणीमुळे आणि कमी उपलब्धतेमुळे अधिक गंभीर आहेत.
LREE मध्ये, Neodymium सर्वात गंभीर आहे कारण ते सर्व मोबाईल फोन, वैद्यकीय उपकरणे आणि इलेक्ट्रिक वाहनांमध्ये मोठ्या प्रमाणावर वापरले जाते.
म्हणून, HREE साठी चीन सारख्या देशांवर अवलंबित्व आहे, जे जागतिक उत्पादनात अंदाजे 70% वाटा असलेले REE चे प्रमुख उत्पादक आहे.
0 टिप्पण्या